عمق تالاب انزلي به‌دليل ورود حجم انبوه رسوبات و فاضلاب‌هاي شهري و خانگي و نيز زهاب‌هاي كشاورزي به كمتر از 2متر رسيده و به مخزن زباله تبديل شده است.
تالاب هامون همچنان خشك است و تنها از سمت هامون صابري آن هم در فصل پر آبي، مقدار اندكي آب تحت‌تأثير وزش باد از مرز ايران و افغانستان و از طريق فراه‌رود وارد ايران مي‌شود كه به‌دليل كم‌بودن، دوامي ندارد. طرح مديريت يكپارچه تالاب بين‌المللي هامون، ذخيرگاه زيست كره و پارك صلح از اقداماتي است كه تاكنون براي احياي هامون صورت گرفته و در حال انجام است اما مكمل همه اين اقدامات مجاب كردن افغان‌ها به رهاسازي حقابه زيست‌محيطي تالاب هامون است. در واقع هنوز كليد حل معضل هامون در دست افغان‌هاست و نياز به تدبير و ديپلماسي دارد.
- تفكر سدسازي همچنان پيشتاز است
روزگار اروميه هم ناخوش است.بيش از 2سال از تشكيل كارگروه نجات درياچه اروميه مي‌گذرد و طي اين زمان نسبتا طولاني، با وجود تلاش‌هاي اين ستاد وضعيت اسفبار اين درياچه چندان تغييري نكرده است. براساس آخرين آمار، حجم آب اين درياچه 2ميليارد و 300ميليون مترمكعب برآورد مي‌شود و بنا به اعلام كارشناسان، اين درياچه براي رسيدن به شرايط مطلوب به حداقل 14ميليارد مترمكعب آب نياز دارد. اين درحالي است كه نقشه راه احياي درياچه اروميه و راهكارهاي مصوب آن كه در قالب 6بسته كلي به تصويب هيأت وزيران رسيده و به تمامي دستگاه‌هاي اجرايي هم ابلاغ شده است، همچنان در نقطه آغاز است؛ عمليات اجرايي در گيرودار بوروكراسي و نبود اعتبار راه به جايي نبرده و در اين ميان، مطالعه طرح انتقال آب خزر به اروميه در دستور كار وزارت نيرو قرار دارد. اين طرح، مغاير با همه معيارهاي زيست‌محيطي بوده و ستاد احياي درياچه اروميه هم به‌شدت با آن مخالف است با وجوداين، معاون وزير نيرو اين طرح را مطالبه مردم عنوان مي‌كند. اين رويكرد بيش از هر چيز نشان مي‌دهد كه نه تغيير دولت و نه تغيير مديريت سازمان حفاظت محيط‌زيست نمي‌تواند در اراده تصميم‌گيران منابع آب كشور خللي ايجاد كند؛ در واقع همان تفكري كه حامي سدسازي بود و فلات ايران را با بزرگ‌ترين بحران زيست‌محيطي مواجه كرد، همچنان پيشرو و ميداندار است؛ اراده‌اي آهنين كه به‌دليل ضعف سازمان حفاظت محيط‌زيست همچنان تعيين‌كننده است؛ اراده‌اي كه نه‌تنها براي منتقدان دلسوز ارزشي قائل نيست كه ستاد احياي درياچه اروميه را هم به هيچ مي‌انگارد.
تالاب گاوخوني در اصفهان هم روزگار سخت ناخوشايندي را تجربه مي‌كند و مدت‌هاست كه كانون‌هاي بحران گردوغبار در آن شكل گرفته است؛ چنان‌كه تالاب بختگان، پريشان و طشك و ارژن در فارس درحسرت آب به بيابان تبديل شده‌اند و هرازگاهي بارشي اين بيابان تفتيده را مرطوب مي‌كند. تالاب جازموريان به بياباني به وسعت 3300كيلومترمربع تبديل شده و كانون‌هاي گردوغبار ناشي از آن استان كرمان را به‌شدت تهديد مي‌كند.
و ما هر سال تكرار مي‌كنيم همان وضعيت اسفبار تالاب‌ها را و همان حرف‌هاي تكراري مسئولان را؛ حرف‌هايي كه نه براي هامون آب مي‌شود و نه براي گاوخوني. هر‌كس راه خودش را مي‌رود. وزارت نيرو هم به همان سبك و سياق سابق پاي مي‌فشارد.
- روزگار تالاب‌ها از زبان معاون امور تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط‌زيست
كنوانسيون رامسر قديمي‌ترين معاهده زيست‌محيطي جهان است كه 13بهمن‌ماه سال 49(برابر با 1971) در رامسر شكل گرفت. از آن زمان تاكنون 2هزار و 22تالاب درجهان در اين كنوانسيون ثبت شده و 169كشور جهان به عضويت اين كنوانسيون درآمده‌اند. از سال 1997به بعد هم هر سال همايش روز جهاني تالاب‌ها در سطح بين‌المللي در يكي از كشورهاي عضو برگزار مي‌شود. امسال اصفهان به نمايندگي از ايران ميزبان اين همايش است. معاون امور تالاب‌هاي سازمان حفاظت محيط‌زيست مي‌گويد كه 250تالاب در كشور شناسايي شده كه از اين تعداد 84تالاب مطالعه شده‌اند و از اين 84تالاب، 35تالاب در قالب 24عنوان در كنوانسيون جهاني تالاب‌ها (كنوانسيون رامسر) ثبت شده‌اند. دكتر مسعود باقرزاده كريمي در گفت‌و‌گو با همشهري، مساحت كل تالاب‌هاي كشور را حدود 3ميليون هكتار اعلام كرد و افزود: يك‌ونيم ميليون هكتار از اين مساحت مربوط به همان 35 تالاب ثبت شده در كنوانسيون رامسر است. او تالاب‌هاي كشور را به 2 بخش ساحلي و غيرساحلي تقسيم كرد و گفت كه 60درصد از تالاب‌هاي غيرساحلي بين 10تا 90درصد دچار خشكي غيرطبيعي شده‌اند كه ناشي از محدوديت منابع آبي و شرايط اقليم است. به گفته وي، اين تالاب‌هاي خشك شده عمدتا منشأ گردوغبار هستند. اما تالاب‌هاي ساحلي هم هرچند مشكل كمبود آب ندارند با معضلات ديگر دست به گريبان هستند. باقرزاده كريمي مي‌گويد كه آلودگي به‌ويژه آلودگي‌هاي نفتي نفس تالاب‌هاي ساحلي در جنوب را به شماره انداخته و در شمال هم آلودگي‌هاي ناشي از فاضلاب‌هاي شهري و خانگي همراه با زهاب‌هاي كشاورزي جاني براي تالاب‌هاي ساحلي باقي نگذاشته است.
نظر شما